Paikallisuutiset

Lapha mielde sámi giellaláhka geatnegahttá maid stáda

Lappi buresveadjinguovllu sámegiela giellalávdegoddi čállá cealkámušastis ministeriijai, ahte stáhtadoarjaga čuohppan fuonidivččii ovddežis sámegielat sote-suorggi bargiid oažžuma.

Lappi buresbirgenguovllu sámegiela giellalávdegoddi lea doaimmahan vuoigatvuođaministeriijai cealkámuša, mii kritisere sámi giellalága 31. paragráfa mieldásaš stáhtadoarjaga čuohppama.

Sámi giellalága mielde stáda bušeahtas galgá leat mearreruhta stáhtadoarjagiidda buresveadjinguvlui, gielddaide, searvegottiide, sámiid ruovttuguovllu bálgosiidda ja dihto priváhta oassebeliide lága heiveheamis šaddan sierra lassigoluid gokčama várás, deattuha Sámiid ruovttuguovllu buresveadjinguovlu.

– Doarjaga geahpideapmi dahká sámi giellalága ollašuhttima veadjemeahttumin, cealkámušas čállojuvvo.

Buresveadjinossodaga dieđáhusa mielde boahtte jagi doarjaga mearri livččii dušše 120 000 euro, go ovdal doarjaga ollislaš mearri lea leamaš 250 000 euro. Das buresveadjinguovlu lea ožžon diibmá 180 000 euro ja dán jahkái 150 000 euro.

Buresveadjinguovlu muitala juo dál geavahit sámi giellalága ollašuhttimii sihke iežas vuođđoruhtadeami ja gielladoarjaga. Iežas ruhtademiin buresveadjinguovlu lea bálkáhan fásta doaimmaide guokte giellabargi, ja dáinna ládje lea ožžon geahpeduvvot gielladoarjagiin ostojuvvon jorgalan- ja dulkonbálvalusaid.

– Duođaštussan iežas doaimma váikkuhusain lea earret eará Lappi buresveadjinguovlluide jagi 2023 mieđihuvvon Sámi gielladahku -bálkkašupmi, Lapha buktá dieđáhusastis ovdan.

Buresveadjinguovlu cealká, ahte lea geahččalan stádadoarjaga geavahettiin goluid dáfus beaktilis ja váikkuheaddji doaimmaide earret eará nu, ahte dat lea bargagoahtán nannet iežas organisašuvnna bargiid giellamáhtu dan sadjái, ahte livčče dorvvastan oastobálvalusaide. Lapha mielde stádadoarjja lea geavahuvvon vuosttažettiin sámegiela lohkki bargiid sadjásašgoluide.

– Stáhtadoarjaga čuohppan dán dilis fuonida sámegielat sosiála- ja dearvvasvuođasuorggi bargoveaga juo ovddežis heajut oažžuma, buresveadjinguovllu sámegielat ja kulturbálvalusaid ovddidanhoavda Tuuli Miettunen cealká.

Buresveadjinguvlui leat jagiid 2023-2024 skuvlejuvvon davvisámegielat gárrenávnnasbargi, sosiálabargi, vuostáiváldima buohccidivššár ja lagasdivššár, ja anárašgielat lagasdivššár.

Lapha mielde dárbu giellalága miel luomuide lassána daningo rávesolbmuid skuvlendoarjja jávká.

- Ruhtadeami fáhkka čuohppan sáhttá vearrámus dilis mearkkašit dan, ahte guokte bargi, geat leaba dál sámegiela lohkamin, gaskkalduhttiba oahpu, Miettunen cealká.

Buresveadjinguovlu dárbbaša jorgalan- ja dulkonbálvalusaid ovdamearkan áššehasaid dulkonbálvalusain ja buhcciid áššebáhpáriid jorgalanbargguin ja maiddái čoahkkináššebáhpáriid jorgalusain ja čoahkkindulkomiin. Jos lágas mearriduvvon jorgalusat ja dulkojumit guđđoše barggakeahttá, de dat rihkošii sámi giellalága, Lapha muittuha ja joatká, ahte sosiála- ja dearvvašvuođabálvalusain dat leat maiddái pasieantasihkkarvuohta- ja riektedorvogažaldagat.

Sámegiela giellalávdegoddi doarjala vuoigatvuođaministeriijai, ahte ministeriija dagašii čuohppamiid váikkuhusain árvvoštallama ovdal daid mearrideami. Lapha mielde ministeriija ii leat dássážii ságastallan čuohppamiid váikkuhusain doarjagiid oažžuiguin.

Čuohppamiid ollašuvvamiin stáhta šattašii Lapha mielde váldit ovddasvástádusa sámiid gielalaš vuoigatvuođaid hedjoneamis.

– Sámi giellaláhka geatnegahttá maid stáda, ii dušše báikkálaš dásis doaibmi eiseválddiid, cealkámušas muittuhuvvo.